تعویق انتخابات فلسطین؛ کودتای مشترک عباس و تل‌آویو

محمود عباس ، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین روز پنجشنبه از قصد خود برای به تعویق انداختن اولین انتخابات سراسری فلسطین پس از 15 سال خبر داد تا امیدواری‌ها به شکلگیری یک دولت فراگیر در سرزمین‌های فلسطینی در آینده نزدیک مجدداً کمرنگ شود.

بر اساس توافقات قبلی میان گروه‌های فلسطینی قرار بود که انتخابات پارلمانی و ریاست جمهوری به ترتیب در ماه‌های مه و ژوئن برگزار شود و از این طریق فلسطینیان یکبار دیگر پس از انتخابات سال 2006 بتوانند برای انتخاب رهبران خود به پای صندوق‌های رای بروند. این در حالی است که استقبال کم سابقه ای از سوی مردم و گروه‌های سیاسی برای شرکت در انتخابات وجود دارد و بیش از 95 درصد بزرگسالان واجد شرایط برای رأی دادن ثبت نام کرده و 36 فهرست پارلمانی قصد شرکت در انتخابات را دارند.

عباس در یک سخنرانی دلیل این عقب نشینی را به گردن صهیونیست‌ها انداخت که به گفته اجازه رای دادن دادن به هزاران نفر از ساکنان فلسطین در بیت المقدس شرقی را نمی‌دهد.

عباس گفت: "ما بدون بیت المقدس انتخابات برگزار نمی کنیم." "به محض موافقت اسرائیل ، ما ظرف یک هفته انتخابات را برگزار خواهیم کرد."

در انتخابات سال 2006 ، دو طرف توافق کردند که فلسطینیان ساکن قدس شرقی در دفاتر پست رژیم صهیونیستی رای دهند. این بار مقامات فلسطینی گفته اند که درخواست‌های مشابه و تلاش‌های دیگرشان، بی پاسخ مانده است.

در مقابل اما مقامات صهیونیستی گفته‌اند که تشکیلات خودگردان فلسطین به تنهایی مسئولیت برگزاری یا به تعویق انداختن انتخابات را دارد و عباس را متهم کردند که عدم صدور مجوز از جانب این رژیم را بهانه‌ای برای لغو انتخابات کرده است.

مخالفت پررنگ گروه‌های فلسطینی با تعویق انتخابات

همچنین اکثریت قریب به اتفاق کسانی که 36 لیست انتخاباتی برای حضور در عرصه تبلیغاتی خود را آماده می‌کردند، با استدلال عباس مخالفت کردند.

نبیل امرو ، یکی از رهبران فتح ، گفت: "کسی که انتخابات نمی خواهد به راحتی می تواند بهانه ای برای اطمینان از عدم وقوع آن پیدا کند."

هانی خلیل ، رئیس کمیته سیاسی جبهه دموکراتیک آزادی فلسطین در غزه ، گفت برخی از مقامات به دنبال بهانه هستند و "مسئله بیت المقدس را به عنوان مسئله مناسب برای به تعویق انداختن انتخابات مورد استفاده قرار داده اند."

اسامه الفرع از لیست مستقبل که توسط محمد دهلان پشتیبانی می شود ، گفت آنچه که رهبری فلسطین انجام داده است یک عقب گرد بزرگ برای تمام تلاش هایی است که همه برای آن کوشیده‌اند.

حماده حمده ، كه یك سازمان غیردولتی غزه را اداره می كند که از زندانیان آزاد شده حمایت می كند ، به المانیتور گفت كه عباس باید اصرار می‌کرد تا نتیجه بگیرد نه اینكه تسلیم اسرائیلی ها شود. شرم آور است که تصمیمات مستقل فلسطین تابع تصویب اسرائیلی ها است. "

مصطفی برقوتی ، رئیس جنبش المبادره ، گفت: "ما نباید به اشغالگران حق وتو بدهیم تا روند انتخابات را متوقف کند."

طلال ابوظریفه، عضو دفتر سیاسی جبهه دموکراتیک فلسطین هم اعلام کرد، تعویق انتخابات تجاوز به حق اساسی از حقوق ملت فلسطین و برگزاری انتخابات کلید بازسازی نظام سیاسی فلسطین چه سازمان آزادی بخش فلسطین یا نهادهای تشکیلات خودگردان فلسطین است.

در این میان همسو با اکثر گروه‌های فلسطینی، حماس مهمترین گروه رقیب جنبش فتح نیز با کودتا نامیدن تصمیم تعویق انتخابات اعلام کرد: جلسه تصمیم‌گیری درباره انتخابات را تحریم کرد زیرا از قبل می‌دانست که فتح و تشکیلات خودگردان قصد دارند به دلیل محاسبات دیگری که ربطی به قدس ندارد، انتخابات را به هم بزنند.

حماس اگرچه تأکید دارد که رای گیری باید در شرق بیت المقدس انجام شود اما این بهانه‌گیری را که به موافقت و اجازه صهیونیست‌ها نیاز است را رد می‌کند.

نگرانی عباس از شکست در انتخابات

بدون شک رژیم صهیونیستی تمام تلاش خود را برای عدم برگزاری انتخابات در شرایط کنونی برای جلوگیری از قدرت گیری حماس در کرانه باختری و همچنین حفظ آتش اختلاف در میان فلسطنیان به عمل آورده است. حماس اعلام کرده است که در صورت پیروزی انتخابات همچنان خود را متعهد به توافقات موجود با رژیم صهیونیستی یا انجام هرگونه امتیاز در حوزه نظامی نمی‌داند. بازداشت و تهدید اعضای حماس در کرانه باختری طی هفته‌های گذشته به عنوان یک هشدار صریح درمورد عدم اجرای انتخابات بوده است.

با این حال انتقادات مخالفان مبنی بر بهانه‌گیری محمود عباس برای عدم اجرای به موقع انتخابات بی مورد نیست. با نگاهی به نظرسنجی‌ها می‌توان این واقعیت را که بر محبوبیت حماس افزایش و از محبوبیت فتح و عباس کاسته شده است، پی برد.

مرکز تحقیقات سیاستگذاری و پیمایش فلسطین(PCPSR)  مستقر در رام الله در 11 فوریه نتایج نظر سنجی افکار عمومی خود را منتشر کرد ، که نشان دهنده کاهش حمایت از تشکیلات خودگردان فلسطین و تداوم رئیس جمهوری محمود عباس است.

از 1270 پاسخ دهنده فلسطینی - 830 نفر از کرانه باختری و 440 نفر از نوار غزه – نتایج نظرسنجی نشان داد که بین دو سوم و سه چهارم به وعده‌های عباس برای قطع روابط با اسرائیل و توقف همکاری‌های امنیتی اعتماد ندارند و خواستار توقف اجرای توافق اسلو شدند.

نتایج این نظرسنجی نشان داد که حمایت از راه حل دو کشور از زمان امضای توافقنامه اسلو در سال 1993 در پایین ترین سطح - کمتر از 40٪ است.

این نظرسنجی نشان داد که "62 درصد از مردم می خواهند محمود عباس استعفا دهد. … تقاضای استعفای عباس 52 درصد در کرانه باختری و 78 درصد در نوار غزه است. " این نظرسنجی نشان داد که "سطح رضایت از عملکرد رئیس جمهور عباس 37٪ و نارضایتی 60٪ است."

نتایج این نظرسنجی افزایش اعتبار و محبوبیت جهت گیری های سیاسی و نظامی حماس را در ایجاد مبارزه مسلحانه در کرانه باختری و گشودن جبهه تمام عیار مقابله با رژیم صهیونیستی را تأیید کرد.

این امر به نوبه خود ترس مقامات تشکیلات خودگردان و مقامات صهیونیستی را از پیروزی حماس در پی داشته است.

پیشبینی بهانه‌جویی عباس برای تعویق انتخابات

حماس مدتهاست كه در مورد تعهد عباس به برگزاری انتخابات مشكوك است. آنها از ابتدا نگران بودند که دغدغه‌مندی یکباره محمود عباس در مورد برگزاری انتخابات، آنهم پس از 15 سال تکیه غیرقانونی به کرسی ریاست جمهوری، تنها به منظور نشان دادن اعتراض به اقدامات کاخ سفید در دوران ترامپ بوده باشد. در واقع حماس از ابتدا این گمانه‌زنی را مطرح می‌کرد که ممکن است عباس به بهانه اختلافات با غزه، عدم همراهی رژیم صهیونیستی و یا شیوع همه گیری کرونا به تعویق انتخابات دست بزند.

به همین دلیل حماس در راستای تسهیل شرایط اجرای انتخابات ، امتیازات مختلفی را به فتح داد؛ همانند پذیرش ترتیبات انتخاباتی که برای عباس و فتح مطلوب‌تر است مثل عدم برگزاری همزمان هر سه انتخابات حتی با وجود نگرانی از اینکه عباس ممکن است روند انتخابات را پس از انتخابات شورای قانون‌گذاری لغو کند. همچنین حماس مشروعیت سازمان آزادیبخش فلسطین را به عنوان نهاد قانونی نمایندگی مردم فلسطین در سطح بین‌المللی پذیرفت و با سیستم انتخاباتی جدید نمایندگی تناسبی (بر اساس لیست ملی) برای انتخابات شورای قانون‌گذاری که مورد نظر فتح است، موافقت کرد.

حماس همچنین دراقدامی که کاملاً در جهت حفظ انسجام ملی فلسطین صورت پذیرفت از حضور جدی در انتخابات ریاست جمهوری کنار کشید و تا رقابت اصلی در میان چهره‌های مختلفی از جریان فتح یعنی محمد دهلان رئیس پیشین دستگاه امنیتی تشکیلات خودگردان، ناصر القدوه برادر زاده یاسر عرفات، و مروان البرغوثی باشد.

اکنون نیز حماس و دیگر گروه‌های مخالف تعویق انتخابات، خواهان مقاومت و عدم تسلیم پذیری سران فتح در برابر کارشکنی‌های رژ یم صهیونیستی و همچنین اجرای راه‌حل‌های خلاقانه مانند راه اندازی صندوق های رای گیری در مدارس یا مساجد هستند. تعداد شهروندان فلسطینی ساکن در قدس شرقی بالغ بر 360 هزار نفر برآورد شده است. براساس توافق نامه های صلح موقت که در دهه 1990 میان تشکیلات خودگردان و رژیم صهیونیستی حدود 6000 فلسطینی در شرق بیت المقدس برگه های رای خود را از طریق دفاتر پست اسرائیل به صندوق انداختند و 150 هزار نفر دیگر توانستند بدون کسب اجازه از این رژیم رای دهند. اکنون نیز با توجه به همراهی جامعه بین المللی با خواست قانونی فلسطینیان این اقدام کاملاً قابل اجراست و اصرار محمود عباس بر تعویق تنها بر مشروعیت رو به زوال او و جریان فتح در داخل فلسطین ضربه خواهد زد.